शून्यबाट लगानीकर्तासम्म: नेपाल स्टक एक्सचेञ्जमा प्रवेश गर्ने बाटो

नेपाली शेयर न्यूज ।

नेप्से (NEPSE) भनेको के हो? आउनुहोस्, सजिलो भाषामा बुझौँ

तपाईंले समाचार वा साथीभाइको कुराकानीमा बारम्बार 'नेप्से' शब्द सुन्नुभएको होला। सरल भाषामा भन्नुपर्दा, नेप्से (NEPSE) एउटा यस्तो आधिकारिक र सुरक्षित बजार हो, जहाँ नेपालका ठूला र प्रतिष्ठित कम्पनीहरको सेयर किनबेच हुन्छ।

नेप्सेलेकसरी काम गर्छ? (मुख्य ३ चरणहरू)

यसको काम गर्ने तरिकालाई हामी ३ सरल भागमा बुझ्न सक्छौँ:

१. कम्पनीको बजारमा प्रवेश (IPO)

कुनै पनि कम्पनीले जब पहिलो पटक सर्वसाधारण जनताका लागि आफ्नो सेयर बिक्री गर्छ, त्यसलाई 'आईपीओ' (IPO) भनिन्छ। यो भनेको कम्पनीको सेयर बजारमा पहिलो डेब्यु हो। यस चरणमा मानिसहरूले कम्पनीबाट सिधै सेयर किन्न आवेदन दिन्छन्।

२. सेयरको किनबेच (Trading)

आईपीओ बाँडफाँड भइसकेपछि ती सेयरहरू नेप्सेमा 'लिस्ट' (दर्ता) हुन्छन्। अब भने तपाईंले कम्पनीबाट सिधै होइन, अर्को सेयरधनीबाट सेयर किन्नुपर्ने हुन्छ। यसलाई हामी दोस्रो बजार भन्छौं। यहाँ सेयरको भाउ 'माग र आपूर्ति' (Supply and Demand) को नियम अनुसार हरेक दिन तल-माथि भइरहन्छ। किन्ने धेरै भए भाउ बढ्छ, बेच्ने धेरै भए भाउ घट्छ।

३. नेप्से इन्डेक्स (The Index)

हामी अक्सर सुन्छौँ— "आज नेप्से बढ्यो" वा "नेप्से घट्यो।" यो नेप्से इन्डेक्स भनेको बजारको थर्मामिटर वा रिपोर्ट कार्ड जस्तै हो। यसले बजारमा रहेका सबै कम्पनीहरूको सेयर मूल्य समग्रमा कता जाँदैछ भन्ने देखाउँछ। यदि इन्डेक्स (index) हरियो भएर उकालो लाग्यो भने बजार बढेको बुझिन्छ, र रातो भएर ओरालो लाग्यो भने औषतमा सेयरको भाउ घटेको बुझिन्छ।

अन्त्यमा, एउटा सुझाव:

सेयरबजारको यात्रा "सेयर किन्नु" बाट सुरु हुँदैन, "सिक्नु" बाट सुरु हुन्छ। त्यसैले हतारमा लगानी गर्नुभन्दा पहिले बजारलाई राम्रोसँग बुझ्नुहोस्।

थपजानकारीका लागि हामीसँग जोडिइरहनु होला।

Happy Investing!