कमजोर कम्पनीको आइपीओ ल्याउने क्रम बढ्दो, जोखिममा लगानीकर्ता

नेपाली शेयर न्यूज । नेपाल स्टक मार्केटमा पछिल्लो समय फन्डामेन्टली कमजोर कम्पनीहरूले आइपीओमार्फत रकम उठाउने प्रवृत्ति बढेको छ । जसले आम लगानीकर्तामा चिन्ता उत्पन्न भएको छ ।

बजारमा केही कम्पनीहरूको वित्तीय अवस्था कमजोर भएको, तर एक्जिट प्लानको रूपमा आइपीओमार्फत पैसा उठाउने प्रवृत्ति बढिरहेको छ ।

विशेष रूपमा हाइड्रोपावर र मिडिया कम्पनीहरू आइपीओेमार्फत बजारमा प्रवेश गर्ने प्रवृत्ति बढेको छ । मिडिया कम्पनीहरूले बजारमा केवल आफ्नो नाफा घटेपछि मात्र आइपीओ ल्याउने प्रयास गरिरहेका छन् । यसले लगानीकर्तालाई जोखिममा राखेको छ ।

बजार अहिले फन्डामेन्टली कमजोर कम्पनीहरूको डम्पिंग ग्राउन्ड जस्तो बनेको छ । आइपीओको माध्यमबाट धेरै कमजोर कम्पनीले लगानीकर्ताबाट रकम उठाउने प्रयास गरिरहेका छन् । जसले शेयर बजारमा दीर्घकालीन स्थायित्वमा असर पार्न सक्ने देखिन्छ ।

पाइपलाइनमा रहेका कम्पनीहरु

हाल बोर्डमा ७० वटा कम्पनी आइपीओ अनुमतिको प्रतीक्षामा छन्। यी कम्पनीहरूले जम्मा ३७ करोड ५४ लाख २० हजार ३५३ कित्ता आइपीओ निष्कासनको प्रतीक्षा गरिरहेका छन्। यसको कुल मूल्य करिब ५४ अर्ब १५ करोड रुपैयाँ बराबर रहेको छ।

सबैभन्दा धेरै कम्पनीहरू हाइड्रोपावर क्षेत्रमा पाइपलाइनमा रहेका छन्। यस क्षेत्रका ३७ वटा कम्पनी बोर्डबाट आइपीओ निष्कासनको अनुमति पर्खिरहेका छन्। यी कम्पनीहरूले जम्मा १७ करोड ८५ लाख २८ हजार ७५४ कित्ता आइपीओ निष्कासन गर्न लागेको छ, जसको मूल्य १८ अर्ब २६ करोड रुपैयाँ बराबर रहेको छ ।

हाइड्रोपावर क्षेत्रका कम्पनीहरूमा सानिमा हाइड्रोपावर लिमिटेड, भुजुङ हाइड्रोपावर लिमिटेड, बेनी हाइड्रोपावर लिमिटेड, यमलिङ्ग हाइड्रोपावर लिमिटेड, , सोलु हाइड्रोपावर लिमिटेड, टक्सार पिखुवा खोला हाइड्रोपावर लिमिटेड, र कालिञ्चोक हाइड्रोपावर लिमिटेड रहेका छन्।

उत्पादन तथा प्रशोधन समूहमा १२ कम्पनी पाइपलाइनमा रहेका छन्। यस समूहको कुल मूल्य २७ अर्ब ४ करोड ४९ लाख रुपैयाँ बराबरको १२ करोड ६९ लाख ९२ हजार २७२ कित्ता सेयर स्वीकृतिको प्रतीक्षामा छ । यसमा सूर्य सिमेन्ट इन्ड्रस्ट्रिज लिमिटेड, मारुती सिमेन्ट्स लिमिटेड, स्मार्ट डोर्स लिमिटेड, पाल्पा सिमेन्ट इन्डस्ट्रिज लिमिटेड, लक्ष्मी टेक्नोप्लास्ट लिमिटेड, सोपान फर्मास्युटिकल्स लिमिटेड, भूगर्भ सिमेन्ट लिमिटेड, रिद्धिसिद्धि सिमेन्ट लिमिटेड र अम्बे स्टील्स लिमिटेड रहेका छन् । होटल तथा पर्यटन समूहमा चार कम्पनी पाइपलाइनमा छन् ।

यस समूहको कुल मूल्य १ अर्ब ४२ करोड १० लाख रुपैयाँ बराबरको १ करोड ४२ लाख १० हजार कित्ता आइपीओ स्वीकृतिको प्रतीक्षामा छ। यसमा होटल फरेस्ट इन, अकामा होटल, वर्णवास म्युजियम होटल, र माउन्टेन ग्लोरी लिमिटेड रहेका छन्।

होटल फरेस्ट इनले ४० लाख कित्ता, अकामा होटलले २२ लाख ५० हजार कित्ता, वर्णवास म्युजियम होटलले ३९ लाख ६० हजार कित्ता, र माउन्टेन ग्लोरी लिमिटेडले ४० लाख कित्ता आइपीओ निष्कासन गर्न लागेको छ। लगानी समूहमा चार कम्पनी पाइपलाइनमा छन् । यस समूहले ३ अर्ब १४ करोड १० लाख ३७ हजार रुपैयाँ बराबरको १ करोड ८६ लाख ५० हजार ३७५ कित्ता सेयर आइपीओ निष्कासनको अनुमति पर्खिरहेको छ । यसमा बरुण इन्भेस्टमेन्ट, सिड इनर्जी, शिवम् होल्डिङ लिमिटेड र शिव शिखर हाइड्रो लिमिटेड रहेका छन्।

माइक्रो इन्स्योरेन्स समूहमा प्रोटेक्टिभ माइक्रो इन्स्योरेन्स, स्टार माइक्रो इन्स्योरेन्स र लिबर्टी माइक्रो लाइफ इन्स्योरेन्स तीन कम्पनी पाइपलाइनमा रहेका छन्। यी कम्पनीहरूले जम्मा ६७ करोड ५० लाख रुपैयाँ बराबरको ६७ लाख ५० हजार कित्ता आईपीओ निष्कासनको अनुमति पर्खिरहेका छन्।

अन्य समूहका १० कम्पनीले ३ अर्ब ४३ करोड ८७ लाख ५ हजार ४० रुपैयाँ बराबरको २ करोड ७६ लाख ६५ हजार ५४ कित्ता आइपीओ निष्कासनको अनुमति माग गरेका छन्। यसमा डिश मिडिया नेटवर्क, आईएमई लिमिटेड, हस्पिटल फर एडभान्स्ड मेडिसिन एन्ड सर्जरी लिमिटेड (ह्याम्स हस्पिटल),नेपाल ब्रोडकास्टिङ च्यानल लिमिटेड, कैलाश हेलिकप्टर सर्भिसेज, छायादेवी कम्प्लेक्स,

बिजनेस इन्टरेस्ट ग्रुप अफ इन्डस्ट्रिज, मेडिकेयर अस्पताल, जीआई सोलार र सोलार फार्म लिमिटेड रहेका छन्। विकास बैंक समूहमा एउटै कम्पनी आइपीओ निष्कासन अनुमतिको प्रतीक्षामा छ । यसले १७ करोड २३ लाख ८८ हजार रुपैयाँ बराबरको १७ लाख २३ हजार ८८० कित्ता सेयर आइपीओ निष्कासनको अनुमति मागेको छ ।